Doorschuren en verouderen

Meubels met een shabby chic effect

Het doorschuren of opzettelijk beschadigen van een verflaag is een van de meest populaire technieken om je meubels een oude look te geven. Met deze techniek kun je eenvoudig een vintage en doorleefd effect geven aan een kast, stoel of andere meubels en accessoire.

Bij deze techniek kun je het simpel houden door met één kleur te werken, maar je kunt je ook uitleven door effecten aan te brengen in meerdere lagen en met verschillende tinten. Zo creëer je de prachtige uitstraling van een geliefd oud meubelstuk dat jarenlang gekoesterd en af en toe opnieuw geschilderd is. 

Nieuwsgierig geworden? Lees verder als je wilt weten hoe je zelf heel simpel deze 'shabby chic' doorschuurtechniek toepast. 

Welk effect wil je aanbrengen?

Wat gaat het worden? Lichtjes doorgeschuurd met hier en daar een slijtplekje, of een zwaar verouderd en doorleefd effect? Deze techniek kan op verschillende manieren worden toegepast. Onze tip is om rekening te houden met de grootte van het object. Een klein sieradendoosje of een fotolijstje zul je bijvoorbeeld een subtielere afwerking geven dan een grote stoere lockerkast of ander groot meubel.

Welke soort verf kun je het best doorschuren?

Voor de doorschuurtechniek oftewel 'distressen' is krijtverf absoluut de beste keuze. Waarom is dit zo? Ten eerste omdat krijtverf gemakkelijker doorschuurbaar is dan andere verfsoorten. Ten tweede omdat bij het schuren op de matte krijtverf geen glansverschillen en krasjes zullen ontstaan. En ten derde omdat de zogenaamde kaarsvet methode (die ik verderop zal uitleggen) niet werkt met terpentinegedragen verf.

Niet alle meubels of ondergronden zijn hetzelfde. En er zijn dan ook meerdere manieren mogelijk om met deze techniek aan de slag te gaan. Ik zal hieronder de meest voorkomende situaties even bespreken. 

Het doorschuren van krijtverf op een donker houten meubel

De meest voor de hand liggende methode is het doorschuren van een verflaag op bijvoorbeeld een houten meubel. Stel je hebt een donkere gelakte kast die je gaat afwerken met een laag krijtverf. Deze nieuwe laag krijtverf kun je heel eenvoudig op de randjes en hoeken een beetje doorschuren om het oorspronkelijke hout hier en daar zichtbaar te maken.

Doorschuurtechniek op een lichte ondergrond

Wat nou als je werkt op nieuw hout of Mdf? Nieuw grenen- of vurenhout is heel licht van kleur, net als onbehandeld Mdf. Of stel dat je al een witte grondverf hebt aangebracht? Hoe krijg je dan toch donkere schuurplekken?

Heel simpel: in dat geval breng je eerst een donkere basiskleur aan. Breng dan eerst een laag verf aan in bijvoorbeeld de kleur Walnut of Clay om een houttint na te bootsen. Voor die basislaag kun je trouwens ook kiezen voor Soft Silk of All-in-One. Als je werkt op onbehandeld, ongelakt hout of Mdf kun je dit eerst kleuren met verniswas in de kleur Notelaar of Taupe.

Doorschuren: slijtplekken aanbrengen

Zodra de basislaag droog is ga je de plekken die je later wilt doorschuren inwrijven met kaarsvet of boenwas. De verf zal op dit vette oppervlak niet goed hechten zodat je de verf daar later gemakkelijker kunt wegschuren.

Vervolgens breng je de toplaag krijtverf aan in de gewenste kleur. Direct zodra de verf droog is kun je het oppervlak met een schuurblokje of fijne staalwol gaan opschuren. Je zult zien dat de verf op de vette plekken gemakkelijker loslaat.

Tip: als je van plan bent om het meubel af te werken met boenwas of antiekwas, kun je ook eerst hier en daar was aanbrengen in plaats van kaarsvet en daarna doorschuren. Dat gaat heel goed met staalwol.

Doorschuren in meerdere kleuren en lagen

Je kunt de ondergrond in plaats van een bruine houttint ook een van de andere kleuren uit de Abbondanza collectie geven. Zodra je gaat doorschuren zie je op de slijtplekjes de andere verfkleur doorkomen. Zo creëer je het effect van een oud meubeltje dat door de jaren heen al verschillende kleuren heeft gehad.

Je kunt meerdere kleuren als basis gebruiken voor een nog levendiger effect. Met deze methode kun je werken met contrasten, dus bijvoorbeeld een donkere basis met een lichte topkleur, of kies voor ton sur ton met subtiele kleurverschillen. Op de foto hieronder zie je wat voor effecten er mogelijk zijn door verschillende kleuren te gebruiken.

Tip: Als je je professioneel bezig houdt met het schilderen van meubels is het handig om voor jezelf ook zo'n voorbeeldbord te maken. Handig om bij de hand te hebben en om aan klanten te laten zien.  

Het houten bankje op de foto hieronder heb ik eerst geverfd met krijtverf in de kleuren Olive en Bronze Green. Ik bracht de kleuren in vlekken aan als een soort camouflageprint. Als toplaag gebruikte ik de kleur Dark Verdigris en bij het doorschuren kwamen de beide andere groentinten er subtiel doorheen.

Je meubel afwerken na het doorschuren

Afwerken is niet altijd nodig, maar in sommige gevallen wel zo praktisch. Dit kan met boenwas of Abbondanza vernis (zijdeglans of extra mat). Maar ook kun je nog verder verouderen door te patineren. Deze techniek wordt op de pagina patineren uitgelegd.

Tip: In het boek Decoratieve Verftechnieken Antiekeffecten wordt uitgelegd waar je bij deze techniek op moet letten, hoe je te werk moet gaan, en wanneer of waarom een antiekeffect wel of niet geloofwaardig overkomt. Ook staan hier aanvullende technieken in, zoals het werken met meerdere gekleurde lagen, om het effect na te bootsen van een meubelstuk dat in de loop der jaren al allerlei kleuren heeft gehad.